De podcast Aflevering 02 "Toekomst van Research Data Management en Research Software Management" biedt een uitgebreide blik op de huidige staat, uitdagingen en toekomstige richtingen van RDM en RSM. Met bijdragen van experts op dit gebied wordt benadrukt hoe essentieel RDM en RSM zijn voor de integriteit, transparantie en efficiëntie van wetenschappelijk onderzoek.
De discussie maakt duidelijk dat universiteiten en andere onderzoeksinstellingen moeten innoveren en aanpassen aan de snel veranderende technologische en maatschappelijke omstandigheden. Er wordt gesproken over de impact van digitale transformatie, het belang van het beheren van onderzoeksdata en -software, en de noodzaak van het ontwikkelen van digitale vaardigheden onder onderzoekers. De rol van AI, open science, kennisveiligheid, en ecologische duurzaamheid worden ook uitgelicht.
De discussie over het heden benadrukt de diverse invloeden die RDM en RSM ondergaan, variërend van politieke beslissingen en technologische ontwikkelingen tot verwachtingen van gebruikers en de noodzaak van samenwerking. Er wordt aangegeven dat proactieve ondersteuning, standaardisatie, en het herzien van beloningssystemen cruciaal zijn voor de toekomst.
Vanuit een historisch perspectief wordt erop gewezen dat het leren van het verleden, het behouden van oude data, en het delen van kennis en ervaringen onmisbaar zijn voor toekomstige successen op het gebied van RDM en RSM.
In essentie roept deze aflevering op tot een collectieve inspanning van de academische gemeenschap om de benodigde aanpassingen en innovaties te realiseren, om zo de integriteit en effectiviteit van wetenschappelijk onderzoek te waarborgen in het tijdperk van digitale transformatie.
De derde aflevering van de UB2030 podcast, "Toekomst van Research Intelligence", biedt een diepgaand inzicht in de evolutie, huidige trends en toekomstige mogelijkheden van research intelligence binnen universiteitsbibliotheken. Gastheren Maurice Vanderfeesten en David Oldenhof, samen met experts Matthijs de Zwaan en Rik Iping, verkennen kritische aspecten, waaronder definities, toekomstige visies, huidige druk, en het gewicht van het verleden.
- Research Intelligence (RI): Gedefinieerd als het proces van waardecreatie door data over onderzoek te verzamelen, analyseren en interpreteren. Het veld is geëvolueerd van traditionele bibliometrie naar complexere analyses, met een verschuiving van retrospectieve evaluatie naar vooruitkijkende benaderingen.
- Diversiteit en Transparantie: Streven naar een toekomst met diverse, openbare bronnen voor wetenschappelijk onderzoek, met hoge datakwaliteit en transparantie in alle stadia.
- Rol van Commerciële Partijen: Benadrukken van het belang van diversiteit in data- en toolaanbieders, met een kritische blik op de afhankelijkheid van grote spelers.
- Technologische Invloeden: AI en knowledge graphs zijn in opkomst, veranderen werkprocessen en vereisen nieuwe vaardigheden. Er is een beweging naar open science en een brede evaluatie van wetenschappelijke prestaties.
- Financiële Beperkingen: Universiteiten ervaren budgetbeperkingen, wat invloed heeft op de beschikbaarheid van middelen voor RI.
- Omgaan met Weerstand: Aanpakken van weerstand tegen verandering op technologisch en beleidsmatig niveau is essentieel. RI speelt een cruciale rol in het ondersteunen van deze transitie en het bevorderen van transparantie.
De toekomst van research intelligence ligt in het omarmen van technologische innovaties, het bevorderen van diversiteit en transparantie, en het actief aanpakken van weerstand tegen verandering. De UB2030 podcast biedt een platform voor kritische discussies en het delen van inzichten, essentieel voor het vormgeven van de toekomst van universiteitsbibliotheken en research intelligence.
In de UB2030-podcast verkennen Maurice Vanderfeesten en David Oldenhof, met gasten Sander Bosch en Ludo Waltman, de toekomst van open science tegen 2030. Open science wordt breed geïnterpreteerd als het principe van openheid in wetenschappelijk onderzoek, waarbij niet alleen de resultaten, maar ook het proces en de participatie transparant zijn. De discussie maakt gebruik van de "Toekomst Driehoek" als raamwerk om de interacties tussen het verleden, heden, en toekomstige ambities te analyseren, gericht op het creëren van een meer inclusieve, transparante en samenwerkende wetenschappelijke praktijk.
Belangrijke uitdagingen vanuit het heden omvatten de balans tussen kennisveiligheid en openheid, de erkenning van uitsluitingsmechanismen binnen het wetenschappelijk systeem, en de noodzaak om open science principes te integreren met equity en inclusion. De toekomst van open science wordt gekenmerkt door een visie op toegankelijkheid, efficiëntie, en een geïntegreerde erkenning van diverse rollen binnen het onderzoek- en onderwijsproces. De universiteitsbibliotheek speelt hierin een cruciale rol als facilitator van kennisdeling en community engagement.
Weerstand tegen verandering, geworteld in het verleden, blijft een uitdaging. De toekomstvisie voor open science benadrukt echter de noodzaak voor een cultuurshift binnen de academische gemeenschap, waarbij openheid en samenwerking als de norm worden gezien, en wetenschappelijke inspanningen worden beoordeeld op hun maatschappelijke impact en bijdrage aan de wetenschappelijke gemeenschap.
De discussie concludeert dat een strategische, systematische benadering noodzakelijk is voor universiteiten en bibliotheken om de idealen van open science te realiseren, met een nadruk op het omarmen van nieuwe ideeën en het bevorderen van een innovatieve, experimentele benadering van wetenschappelijk onderzoek.
- Podcast: "University Library 2030"
- Onderwerp: Innovatie in universiteitsbibliotheken door technologische veranderingen en verschuivende waarden in onderzoek en onderwijs.
- Focus: Toekomst van onderzoeksondersteuning.
- Gasten: Joeri Both (VU Amsterdam) & Aaron Tay (Singapore University of Management).
Kernpunten:
- Onderzoek wordt complexer, vereist geavanceerdere technologische ondersteuning, waarbij bibliotheken essentiële ondersteunende rollen kunnen spelen.
- Bibliotheken moeten zichzelf opnieuw uitvinden om relevant te blijven in het licht van technologische veranderingen.
- Futures Triangle: Verkent het verleden, heden en de toekomst om waarschijnlijke toekomsten te begrijpen.
- Huidige drijfveren voor verandering: AI en technologie, open access beweging, essentiële rol van bibliotheken, en uitdagingen als informatie-overload en bias in AI.
- Toekomstperspectief: Bibliotheken als expertise netwerken binnen universiteiten, verschuiving naar specialisatie en automatisering, en het belang van samenwerking en vertrouwen.
- Zorgelijke toekomstbeelden: Mogelijke afname van de rol van bibliothecarissen door technologische complexiteit en het gevaar van overname door grote bedrijven.
- Uitdagingen: Traditionele structuren en economische beperkingen belemmeren de groei en aanpassing van bibliotheken.
- Conclusie: Er is een positief toekomstbeeld voor bibliotheken als ze zich proactief aanpassen en innoveren, met de behoefte aan nieuwe expertise en vaardigheden.
Bibliotheken staan op een kritisch keerpunt en moeten zich aanpassen aan het veranderende academische en technologische landschap om hun relevantie en effectiviteit te behouden.
- Podcast titel: University Library 2030, gehost door Maurice Vanderfeesten en David Oldenhof.
- Aflevering: Toekomst van Digital Library Services and Infrastructures
- Doel: De toekomst van digitale bibliotheekdiensten en -infrastructuur in 2030 verkennen.
- Gasten: Experts van de Universiteitsbibliotheken van VU Amsterdam en TU Delft.
Kernpunten:
-
Definities en context:
- De toekomstige bibliotheek moet "open", "betrouwbaar" en "inspirerend" zijn.
- Door digitalisering moeten bibliotheken zichzelf heruitvinden om relevant te blijven. Ze staan voor concurrentie met online platforms en het behoud van hun zichtbaarheid en waarde is cruciaal.
-
Future's Triangle:
- Het 'future's triangle' model wordt gebruikt om de relatie tussen verleden, heden en toekomst van digitale bibliotheekdiensten te verkennen.
-
Push of the Present:
- Technologische vooruitgang heeft het onderzoekslandschap veranderd, met meer dan 90% van de onderzoeken die nu software gebruiken.
- Bibliotheken spelen een essentiële rol door technische expertise te bieden, samenhang tussen expertises te verzekeren en onderzoek te ondersteunen.
-
Pull of the Future:
- De ideale toekomstige bibliotheek is open, betrouwbaar en inspirerend.
- Er zijn zorgen over de relatie met grote uitgevers en het behoud van digitale soevereiniteit. Samenwerking op nationaal en internationaal niveau wordt benadrukt.
-
Weight of the Past:
- Bibliotheken worden geconfronteerd met uitdagingen zoals het vasthouden aan traditionele rollen, een gebrek aan specifieke opleidingen en het veranderende beeld van wat het betekent om bibliothecaris te zijn.
- Er is een behoefte aan zowel het behouden van bestaande expertise als het aantrekken van nieuw talent.
Conclusie: Bibliotheken staan voor aanzienlijke uitdagingen en kansen in het digitale tijdperk. Terwijl technologie en digitalisering de manier waarop onderzoek wordt uitgevoerd transformeren, moeten bibliotheken evolueren en hun diensten aanpassen om hun unieke waarde te behouden en effectief te ondersteunen. Het omarmen van openheid, betrouwbaarheid en inspiratie wordt gezien als cruciaal voor hun toekomstige succes.
In deze podcastaflevering bespreken Maurice Vanderfeesten en David Oldenhof de toekomst van onderwijsondersteuning met experts Cees van Gent en Rens van der Vorst. De centrale vraag draait om het ideale toekomstbeeld voor onderwijsondersteuning en de factoren die veranderingen teweegbrengen, vooral door technologische vooruitgang.
- Cees van Gent: Expert in onderwijsondersteuning.
- Rens van der Vorst: Technofilosoof, reflecteert op de impact van technologie op het leven en onderwijs.
Het gesprek richt zich op de toekomst van onderwijsondersteuning, met een nadruk op de impact van technologie, uitdagingen en kansen, en hoe deze bijdragen aan een beter onderwijssysteem.
- Toekomstdriehoek als Instrument: Maurice introduceert de toekomstdriehoek van Sohail Inayatullah om de interactie tussen verleden, heden en toekomst te analyseren. Dit model helpt bij het verkennen van waarschijnlijke toekomstscenario's.
- Druk van het Heden: De impact van snelle technologische vooruitgang wordt vergeleken met historische technologische doorbraken. Ondanks grote investeringen in onderwijstechnologie, blijven kernindicatoren zoals studententevredenheid en studietempo achter. Er is behoefte aan een herdefinitie van studentenondersteuning in het licht van nieuwe technologieën.
- Aantrekkingskracht van de Toekomst: Rens benadrukt het belang van leren boven certificeren en stelt een flexibeler, gepersonaliseerd onderwijs voor. Onderwijsinstellingen moeten zich richten op persoonlijke ontwikkeling en het bieden van fysieke ruimtes voor ontmoetingen en leren. Technologie moet positieve menselijke eigenschappen versterken.
- Gewicht van het Verleden: Het huidige onderwijssysteem is vaak gericht op materiële winst, met vroege druk op jongeren om belangrijke keuzes te maken. Dit leidt tot een focus op controle in plaats van inspiratie in het onderwijs.
- Rol van Technologie: Hoewel technologie zwaktes in het huidige systeem blootlegt, biedt het ook kansen voor authentiek leren en persoonlijke ontwikkeling. Technologieën die positieve gedragingen aanmoedigen moeten de voorkeur krijgen.
- Menselijke Interactie: Het belang van menselijke interactie in het onderwijs wordt benadrukt. Er moet meer focus zijn op de relatie tussen studenten en docenten, in plaats van op technologie voor efficiëntie.
Deze samenvatting belicht de belangrijkste discussiepunten over de toekomst van onderwijsondersteuning, de rol van technologie en onderwijsinstellingen, en de noodzakelijke culturele veranderingen voor een meer authentiek en persoonlijk gericht onderwijssysteem.
Met August den Hollander, hoogleraar Religieus Erfgoed aan de VU, en Michiel Cock, Hoofd van de afdeling Speciale Collecties is besproken wat de rol is van erfgoed in de moderne tijd, met een focus op de interactie tussen erfgoed en technologie, de toekomstige ontwikkelingen in de erfgoedsector, en de uitdagingen en kansen voor innovatie. De discussie behandelt hoe erfgoed kan bijdragen aan onderwijs en onderzoek, de potentie van digitale erfgoedcollecties, en het belang van inclusiviteit in de presentatie en het gebruik van erfgoed.
Dit verslag biedt een overzicht van een discussie over de rol van erfgoed in de moderne tijd, met nadruk op de interactie tussen erfgoed en technologie, toekomstige ontwikkelingen, en uitdagingen en kansen voor innovatie. De hoofdpunten zijn als volgt:
Belangrijkste punten:
- Rol van erfgoed in onderwijs en onderzoek: Erfgoed speelt een cruciale rol in het onderwijs en onderzoek aan de VU, met bijzondere collecties die bijdragen aan de identiteitsvorming en nieuwsgierigheid opwekken.
- Digitalisering en fysieke objecten: Ondanks de groei van digitalisering blijft de waarde van fysieke erfgoedobjecten groot vanwege hun unieke leerervaring.
- Inclusiviteit en diversiteit: Voortdurende evaluatie van erfgoedcollecties is nodig om inclusiviteit en diversiteit te waarborgen.
Toekomstperspectieven:
- Moderne technologie in erfgoed: Innovaties zoals machine learning en digitale interpretaties van historische objecten versterken de toegankelijkheid en bruikbaarheid van erfgoed.
- Object-based learning: Directe interactie met fysieke objecten in het onderwijs leidt tot grotere leeropbrengsten en kennisretentie.
- Digitale innovaties: Het Netwerk Digitaal Erfgoed in Nederland ontwikkelt standaarden om de digitalisering en zichtbaarheid van erfgoedcollecties te verbeteren, waaronder het gebruik van linked open data.
Uitdagingen en belemmeringen:
- Beperkte middelen: Tekorten aan middelen en personeel vormen een obstakel voor innovatie in de erfgoedsector.
- Politisering van erfgoed: Erfgoed kan misbruikt worden als instrument om bepaalde groepen uit te sluiten, wat inclusiviteit in gevaar brengt.
Conclusies:
- Relevantie van erfgoed: Erfgoed wordt steeds relevanter in een wereld die zijn eigen verhaal zoekt, waarbij fysieke objecten helpen de wortels en identiteit te begrijpen.
- Waarde van digitale en fysieke erfgoedplatforms: Digitale platforms bieden grote kansen om diverse verhalen te vertellen en erfgoedobjecten met elkaar te verbinden.
- Cruciale rol van bibliotheken: Bibliotheken faciliteren de toegankelijkheid en het behoud van erfgoed, en maken digitale verbindingen mogelijk tussen verschillende bronnen en verhalen.
Deze discussie benadrukt het belang van erfgoed als bindmiddel voor identiteit en begrip, zowel in fysieke als digitale vormen, en de essentiële rol van bibliotheken hierin.
Het onderwerp dat werd besproken, was de toekomst van fysieke en digitale werk- en ontmoetingsruimtes in universiteitsbibliotheken. De gasten waren Aat Vos, architect van Includi en creatieve gids voor publieke ruimtes, en Jan-Maarten Pauw, afdelingshoofd servicedesk en logistiek bij de Universiteitsbibliotheek van de Vrije Universiteit (UB VU).
Introductie: De toekomst van fysieke en digitale werk- en ontmoetingsruimtes in universiteitsbibliotheken wordt besproken met een focus op inclusieve en versterkende sociale ontmoetingsplekken. Bibliotheken spelen tegenwoordig een bredere rol dan alleen het uitlenen van boeken en fungeren als belangrijke ontmoetingsruimtes voor studenten.
De toekomstdriehoek, een instrument om het verleden, heden en de toekomst van bibliotheken te verkennen, wordt geïntroduceerd.
Heden: Een succesvol voorbeeld is de bibliotheek in Oslo, die door samenwerking en een gemeenschappelijke visie inspirerende en effectieve ruimtes heeft gecreëerd. De renovatie van de VU-bibliotheek liet zien dat de behoefte aan een inspirerende ontmoetingsplek pas later duidelijk werd. Het stellen van de juiste vragen in gebruikersonderzoek is cruciaal om dieperliggende behoeften van gebruikers te ontdekken.
Toekomst: In de toekomst zullen digitale innovaties en sociale media een grotere rol spelen in het creëren van identiteit en sociale interactie binnen bibliotheken. Het is belangrijk om te voorkomen dat bibliotheken verworden tot functionele ruimtes zonder sociale interactie. Bibliotheken moeten aantrekkelijke plekken bieden met goede voorzieningen zoals koffie en water om concurrerend te blijven. Ze dienen ook een belangrijke psychologische functie door 24/7 toegankelijk te zijn en mensen op te vangen die hun verhaal kwijt moeten.
Verleden: Historisch gezien wordt de bibliotheek vaak geassocieerd met boeken en stilte, wat een belemmering kan zijn voor verdere ontwikkeling. Het is essentieel om het verleden te omarmen en mensen als informatiedragers te zien, niet alleen boeken. Schokeffecten kunnen helpen om vastgeroeste beelden te veranderen, zoals aangetoond door onconventionele benaderingen in andere landen. Bibliotheken moeten zowel stilte als sociale interactie faciliteren door aanpassingen in de fysieke ruimte. De bijdragen van historische figuren zoals Andrew Carnegie kunnen dienen als inspiratie voor de rol van huidige tech-bedrijven in het ondersteunen van bibliotheken.
Conclusie: Concluderend is de bibliotheek verre van uitgespeeld. Bibliotheken moeten creatief omgaan met historische lasten en kunnen putten uit de inspiratie en betrokkenheid van mensen binnen en buiten de sector. Hun maatschappelijke rol is duidelijk, en ze moeten zelfverzekerd zijn in hun rol en oplossingen bieden.
Tips: Enkele aanbevolen acties zijn het bezoeken van inspirerende bibliotheken zoals de LocHal en het aanmoedigen van het bezoeken van bibliotheken tijdens vakanties. Het boek "Palaces for the People" van Eric Klinenberg wordt aanbevolen vanwege de focus op het belang van inclusieve plekken, waarin bibliotheken een hoofdrol spelen. Bibliotheken moeten zich blijven aanpassen aan de veranderende digitale en sociale omgeving en meer nadruk leggen op het creëren van sociale en psychologische waarde voor de gemeenschap.
Gasten en Rol:
- Frank Kupper is een theatermaker en onderzoeker bij het Athena Instituut, die het belang van dialoog benadrukt.
- Hilde van Wijngaarden is directeur van de universiteitsbibliotheek aan de VU, die spreekt over de evolutie van bibliotheken naar centra voor open informatieverspreiding.
Onderwerp: De podcast richt zich op de transformatie van universiteitsbibliotheken in een tijd van technologische en maatschappelijke veranderingen, met een focus op hun rol in wetenschapscommunicatie en dialoog.
Conclusies:
- Rol van de bibliotheek: Bibliotheken moeten actief deelnemen aan wetenschapscommunicatie en dienen als centra voor dialoog en kennisontwikkeling.
- Wetenschap als sociaal proces: De podcast benadrukt dat wetenschap steeds meer een sociaal proces wordt waarbij diverse perspectieven een rol spelen.
- Toekomstvisie: De bibliotheek van 2030 moet een plek zijn waar wetenschap en maatschappij samenkomen, ondersteund door openheid, dialoog en toegankelijkheid van kennis.
De podcast biedt inzicht in de veranderende rol van bibliotheken en de noodzaak om mee te evolueren met de maatschappelijke en wetenschappelijke ontwikkelingen.
- Gast: Professor Philipp Koelinger, econoom aan de Vrije Universiteit Amsterdam en oprichter van DeSci Labs en DeSci Foundation.
- Onderwerp: Decentralised Science (De-Sci) en de transformatie naar een open wetenschap ecosysteem voor FAIR (Findable, Accessible, Interoperable, Reusable) onderzoek.
- Doel: Transparant en repliceerbaar onderzoek mogelijk maken en beloningen bieden voor Open Science praktijken.
- Uitdagingen: Diepgewortelde problemen in wetenschappelijke publicatie en infrastructuur, zoals verouderde publicatietechnologie en beperkte toegankelijkheid van data.
- Economische impact: Hoge kosten door inefficiënties en niet-FAIR data, wat wetenschappelijke vooruitgang belemmert.
- Huidige beperkingen: Statische PDF's en minimale metadata zonder adequate infrastructuur voor data en code.
- Oplossing: Digitale onderzoeksobjecten die FAIR zijn, interactief en dynamisch, ondersteund door een open source infrastructuur.
- Innovatie: Interactieve wetenschappelijke papers die kernresultaten koppelen aan onderliggende data en code, en updates en bijdragen van derden mogelijk maken.
- Problemen met DOI's: Onbetrouwbare resolutie (terug halen van het artikel aan de hand van een identifier) en inefficiënties in handmatige updates, wat hun rol als persistente identifiers ondermijnt.
- Oplossing: Gebruik van cryptografische hashes voor betrouwbare en unieke identificatie van content, wat problemen met linkrot en inhoudsverplaatsing oplost.
- Publicatieprotocol: Voor rijke digitale onderzoeksobjecten met permanente identifiers, gedistribueerd via een peer-to-peer infrastructuur en bijgehouden op een blockchain.
- Voordelen: Dynamische en interoperabele onderzoeksobjecten met versiecontrole en persistente identifiers.
- Blockchain: Updates worden vastgelegd in een openbaar grootboek, toegankelijk voor iedereen, wat de herkomst van onderzoeksobjecten traceerbaar maakt.
- Redundante opslag: Metadata wordt wereldwijd opgeslagen op verschillende servers, wat bescherming biedt tegen gegevensverlies en betaalmuren.
- Unieke adressen: dPIDs bieden unieke en gedetailleerde verwijzingen naar onderzoeksobjecten en hun componenten.
- Mensvriendelijk: dPIDs combineren gebruiksvriendelijkheid, veiligheid en decentralisatie.
- Nieuwe mogelijkheden: Metadata resolutie, gedecentraliseerde compute, importeren van bronnen en toevoegen van attestaties met dPIDs.
- IPFS-systeem: Gegevens worden redundantly en kostenefficiënt opgeslagen, met mogelijkheden voor beveiligde opslag en lange termijn archivering.
- Automatische generatie: Minimale FAIR-metadata wordt automatisch gegenereerd vanuit onderzoeksobjecten zonder extra inspanning van de onderzoeker.
- Volledige stack: Gescheiden data- en applicatielagen voor het beheren en delen van onderzoeksobjecten.
- Gebruiksvriendelijkheid: Browserinterface biedt toegang tot artikelen, code, data en annotaties, met functies voor versiegeschiedenis en attestaties (badges).
- Transparantie: Publiek toegankelijke metadata en gebruikersstatistieken beschikbaar via EtherScan.
- Toegankelijkheid: Broncodes en componenten zijn openbaar beschikbaar op GitHub, ondersteund door een actieve ontwikkelaarsgemeenschap.
- Contentcuratie en branding: Belangrijk voor het beheer van wetenschappelijke publicaties, mogelijk gemaakt door gateways die content surfacen en beheren.
- Samenwerkingsvoorstel: Testen van de nieuwe infrastructuur met SURF om data FAIR en open te maken, met mogelijkheden voor een eigen gateway door SURF.
Deze samenvatting geeft een overzicht van de innovatieve benadering van DeSci Labs om wetenschap transparanter, toegankelijker en efficiënter te maken door gebruik van gedecentraliseerde technologieën.